Ceisteanna agus Freagraí
SÉANADH: Is iad seirbhísí an Choimisiúin a d’ullmhaigh an doiciméad seo agus ní chuirtear an Coimisiún Eorpach faoi cheangal leis. Is í Cúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh, agus í sin amháin, atá inniúil ar dhlí an Aontais a léirmhíniú.
Airteagal 5(1)(b) de Rialachán (CE) Uimh. 1071/2009 arna leasú le Rialachán (AE) 2020/1055
An riail is infheidhme: “d’fhonn an ceanglas [maidir le bunaíocht éifeachtach chobhsaí i mBallstát] a leagtar síos i bpointe (a) d’Airteagal 3(1) a chomhlíonadh, eagróidh gnóthas (...) gníomhaíocht a fhlít feithiclí sa Bhallstát bunaíochta ar bhealach lena gcinnteofar go bhfillfidh feithiclí atá ar fáil don ghnóthas agus a úsáidtear in iompar idirnáisiúnta ar cheann de na lárionaid oibríochtúla sa Bhallstát sin laistigh d’ocht seachtaine ar a laghad tar éis dó é a fhágáil” (Airteagal 5(1)(b) de Rialachán (CE) Uimh. 1071/2009)
Is leis na nithe seo a leanas a bhaineann an riail sin:
- mótarfheithiclí nó cónaisc feithiclí a úsáidtear le haghaidh iompar idirnáisiúnta earraí ar fruiliú nó ar luach saothair agus a imíonn ón mBallstát bunaíochta, agus atá ar fáil do na hoibreoirí tarlaithe de bhóthar de réir bhrí Airteagal 5 de Rialachán (CE) Uimh. 1071/2009 agus, dá réir sin, atá cláraithe nó curtha i gcúrsaíocht agus atá údaraithe lena n-úsáid i gcomhréir le reachtaíocht an Bhallstáit ina bhfuil an gnóthas bunaithe;
- mótarfheithiclí a tógadh agus a feistíodh ar chuma go bhfuil siad oiriúnach chun níos mó ná naonúr a iompar, an tiománaí san áireamh, agus atá ceaptha chun na críche sin, nuair a úsáidtear iad le haghaidh iompair idirnáisiúnta paisinéirí ar íocaíocht.
Mar sin féin, agus Airteagal 1(4) de Rialachán (CE) Uimh. 1071/2009 á chur i bhfeidhm, mura bhforáiltear a mhalairt sa dlí náisiúnta, níl feidhm ag an riail sin maidir le gnóthais a bhíonn ag gabháil do ghairm an oibreora iompair de bhóthar trí bhíthin:
- i gcás oibreoirí tarlaithe de bhóthar a úsáideann go heisiach mótarfheithiclí nó cónaisc feithiclí nach mó a mais ualaithe incheadaithe ná 2.5 tonna;
- feithiclí arna n-úsáid ag gnóthais a bhíonn ag gabháil do sheirbhísí iompair paisinéirí de bhóthar chun críoch neamhthráchtála go heisiach, nó a bhfuil príomhghairm acu seachas gairm an oibreora iompair phaisinéirí de bhóthar(1);
- mótarfheithiclí ag a bhfuil uasluas údaraithe nach mó ná 40 km/u.
(1) Faoin Rialachán, aon iompar de bhóthar, seachas iompar ar fruiliú nó ar luach saothair nó iompar ar a chuntas féin, nach bhfaightear aon luach saothair díreach nó indíreach ar a shon agus nach ngineann aon ioncam díreach nó indíreach do thiománaí na feithicle ná do dhaoine eile agus gan aon nasc le gníomhaíocht iompair ghairmiúil, measfar sin mar iompar chun críoch neamhthráchtála.
Ba cheart don fheithicil filleadh ar cheann de na lárionaid oibríochtúla i mBallstát bunaíochta an ghnóthais dá bhfuil an fheithicil ar fáil.
Is don Bhallstát ina bhfuil an gnóthas bunaithe a thagraíonn an Ballstát bunaíochta, gan beann ar cibé acu an as tír eile don bhainisteoir iompair (Airteagal 2, pointe 8 de Rialachán (CE) Uimh. 1071/2009). Leagtar síos in Airteagal 5 den Rialachán seo na critéir maidir le bunaíocht éifeachtach chobhsaí a bheith ag oibreoirí iompair de bhóthar i mBallstát. Is é an Ballstát freisin a thug an t-údarú don ghnóthas gabháil do ghairm an oibreora iompair de bhóthar, faoi Airteagal 11(1) de Rialachán (CE) Uimh. 1071/2009.
Ní chomhlíontar an ceanglas má fhilleann an fheithicil ar aon bhrainse nó ar aon fhochuideachtaí i mBallstát nach é an Ballstát bunaíochta é.
Féadfaidh an fheithicil filleadh gach uair ar an ionad oibríochtúil céanna nó ar lárionad oibríochtúil eile sa Bhallstát ina bhfuil an gnóthas bunaithe.
Ní shonraítear sa Rialachán an tréimhse fillte don fheithicil, agus féadfaidh sé a bheith gearr, dá bhrí sin, ar choinníoll go gcomhlíontar na rialacha maidir le ham tiomána a leagtar amach i Rialachán (CE) Uimh. 561/2006.
Mar a mhínítear in aithris 8 de Rialachán (AE) 2020/1055, is féidir leis na hoibreoirí, agus an filleadh á phleanáil acu, iarracht a dhéanamh an filleadh a chomhcheangal le roinnt gníomhaíochtaí atá le déanamh amhail cothabháil na feithicle, cigireacht theicniúil nó oibríocht iompair a chríochnaíonn sa Bhallstát bunaíochta chun oibríochtaí a bharrfheabhsú.
Thairis sin, níor cheart go bhfágfadh an ceanglas maidir le filleadh ar an mBallstát bunaíochta go gcaithfí líon sonrach oibríochtaí a dhéanamh sa Bhallstát bunaíochta ná go gcuirfí teorainn ar shlí eile leis an bhféidearthacht a bhíonn ag oibreoirí seirbhísí a sholáthar ar fud an mhargaidh inmheánaigh. Ba cheart, más féidir, an timthriall a leagtar síos don fhilleadh sin a shioncrónú le hoibleagáid an ghnóthais iompair faoi Rialachán (CE) Uimh. 561/2006 maidir le hoibríochtaí a eagrú ar bhealach a gcuirtear ar chumas an tiománaí filleadh abhaile gach 4 seachtaine, ar a laghad, ionas gur féidir an dá oibleagáid a chomhlíonadh má fhilleann an tiománaí leis an bhfeithicil gach dara timthriall dar fad 4 seachtaine ar a laghad.
Ní shonraítear sa Rialachán an dóigh ar cheart don fheithicil filleadh. Dá bhrí sin, is féidir leis filleadh trí aon mhodh iompair eile amhail traein, bád farantóireachta nó iompróir feithiclí, le haghaidh cuid den turas san áireamh.
Ba cheart an fheithicil a chur ar ais chuig ceann d’ionaid oibríochtúla an ghnóthais ina Ballstát bunaíochta laistigh d’ocht seachtaine ar a laghad tar éis di imeacht ón mBallstát sin.
De réir rialacha an Aontais maidir le tréimhsí, dátaí agus teorainneacha ama a ríomh, tosaíonn an tréimhse fhoriomlán 8 seachtaine dá dtagraítear ar 0:00 ar an lá tar éis imeacht na feithicle ón mBallstát bunaíochta agus críochnaíonn sí ag deireadh an lae chéanna den ochtú seachtain dár gcionn(1). Dá bhrí sin, ba cheart an fheithicil a bheith ar ais ag an lárionad oibríochtúil sin nó ag aon lárionad oibríochtúil eile de chuid an ghnóthais ina Bhallstát bunaíochta, ar 23:59 ar a dhéanaí ar lá céanna den tseachtain 8 seachtaine ina dhiaidh sin.
Mar shampla, má imíonn an fheithicil ón mBallstát bunaíochta tráth ar bith Dé Máirt an 29 Márta 2022, ba cheart é a bheith ar ais ag aon lárionad oibríochtúil de chuid an ghnóthais ina Bhallstát bunaíochta ag deireadh an lae (23:59), ar a dhéanaí, Dé Céadaoin an 25 Bealtaine 2022.
(1)Rialachán (CEE, Euratom) Uimh. 1182/71 ón gComhairle an 3 Meitheamh 1971 lena gcinntear na rialacha is infheidhme maidir le tréimhsí, dátaí agus teorainneacha ama.
De réir rialacha an Aontais maidir le tréimhsí, dátaí agus teorainneacha ama a ríomh(1), más lá saoire poiblí, an Domhnach nó an Satharn an lá deiridh den tréimhse a léirítear i seachtainí, is amhlaidh a chríochnaíonn an tréimhse ag deireadh na huaire deiridh den chéad lá oibre eile. Ós rud é go mbaineann an oibleagáid le filleadh na feithicle ar an mBallstát bunaíochta, is iad na laethanta saoire poiblí sa Bhallstát sin atá ábhartha, agus iad sin amháin.
Mar thoradh air sin, má imíonn an fheithicil ón ionad oibríochtúil tráth ar bith Dé hAoine an 25 Márta 2022, thiocfadh deireadh leis an tréimhse 8 seachtaine Dé Sathairn an 21 Bealtaine 2022. Mar sin féin, ós rud é gur ar an Satharn a thiteann an lá deiridh den tréimhse sin, meastar go gcríochnóidh an tréimhse ar 23:59 an chéad lá oibre eile, is é sin Dé Luain an 23 Bealtaine 2022.
(1)Rialachán (CEE, Euratom) Uimh. 1182/71 ón gComhairle an 3 Meitheamh 1971 lena gcinntear na rialacha is infheidhme maidir le tréimhsí, dátaí agus teorainneacha ama.
Ceanglaítear ar údaráis inniúla na mBallstát ina bhfuil an gnóthas iompair bunaithe na seiceálacha is gá a dhéanamh chun fíorú agus monatóireacht a dhéanamh ar chomhlíonadh an cheanglais a leagtar amach in Airteagal 5(1)(b) de Rialachán (CE) Uimh. 1071/2009; ba cheart d’údaráis inniúla na mBallstát eile ina bhfuil na feithiclí gníomhach comhlíonadh an cheanglais sin a sheiceáil freisin. Chun na críche sin, is féidir leo gach modh comhréireach agus éifeachtach a úsáid chun comhlíonadh na hoibleagáide a sheiceáil. Ceanglaítear ar ghnóthais iompair fianaise shoiléir a sholáthar go bhfillfidh na feithiclí atá ar fáil dóibh ar cheann de na lárionaid oibríochtúla ina mBallstát bunaíochta laistigh d’ocht seachtaine ar a laghad tar éis dóibh imeacht ón mBallstát. Ba cheart dóibh a bheith in ann aon fhianaise a úsáid chun comhlíonadh an cheanglais sin a chruthú. I gcás seiceáil cois bóthair, ba cheart an deis a bheith ag an ngnóthas i gcónaí a léiriú ag tráth níos déanaí go bhfuil an oibleagáid á comhlíonadh trí dhoiciméid agus trí fhianaise atá ar fáil ag áitreabh an ghnóthais. Ní mór d’údaráis ábhartha an Bhallstáit ina bhfuil an gnóthas iompair bunaithe comhoibriú le haon údarás eile trí Chóras Faisnéise an Mhargaidh Inmheánaigh mar a léirítear faoi Cheist 9. Is iad údaráis rialaithe an Bhallstáit ina bhfuil an gnóthas bunaithe a dhéanann measúnú iomlán ar an bhfianaise sin, faoi rialú na n-údarás breithiúnach ábhartha.
Sa chleachtas, is féidir leis na gnóthais aon doiciméad a chur i láthair, arna iarraidh sin do na húdaráis, lena dtaispeántar suíomh na feithicle ag an áit bhunaíochta laistigh de na 8 seachtaine anuas agus/nó gach 8 seachtaine. D’fhéadfadh taifid tacagraif nó uainchláir dualgais na dtiománaithe, nó nótaí coinsíneachta, a bheith i gceist leis na doiciméid sin.
Féadfar sonraí tacagraif a úsáid chun a léiriú gur fhill feithicil ar leith ar an mBallstát ina bhfuil an fheithicil sin bunaithe laistigh de na 8 seachtaine roimhe sin. I gcás feithiclí atá feistithe le tacagraf cliste i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 165/2014, féadfar sonraí tacagraif a úsáid tuilleadh chun a léiriú gur fhill an fheithicil ar cheann d’ionaid oibríochtúla an ghnóthais sa Bhallstát sin. D’fhéadfaí rialú na dtacagraf a dhéanamh le linn seiceálacha cois bóthair nó seiceálacha san áitreabh, agus is bealach iontaofa éifeachtach é chun comhlíonadh na rialach maidir le filleadh na feithicle a léiriú.
I gcás seiceáil cois bóthair, ba cheart an deis a bheith ag an ngnóthas i gcónaí a léiriú ag tráth níos déanaí go bhfuil an oibleagáid á comhlíonadh trí dhoiciméid agus trí fhianaise atá ar fáil ag áitreabh an ghnóthais.
I gcás nach leor na sonraí atá ar fáil san fheithicil nó atá ag an tiománaí chun comhlíonadh nó neamhchomhlíonadh fhorálacha na rialach maidir le filleadh na feithicle a dheimhniú, ba cheart rialú chomhlíonadh na hoibleagáide maidir le filleadh na feithicle a dhéanamh trí chomhar idir údarás rialaithe Ballstáit ina bhfuil an gnóthas gníomhach agus údaráis inniúla an Bhallstáit ina bhfuil an gnóthas bunaithe.
Go deimhin, tá sé d’oibleagáid ar údaráis inniúla na mBallstát faoi Airteagal 18 de Rialachán (CE) Uimh. 1071/2009 comhoibriú go dlúth le chéile agus cúnamh frithpháirteach agus aon fhaisnéis ábhartha eile a sholáthar dá chéile go tapa chun cur chun feidhme agus forfheidhmiú an Rialacháin sin a éascú. Ní mór d’údaráis inniúla aon Bhallstáit, go háirithe, freagra a thabhairt ar iarrataí ar fhaisnéis ó údaráis inniúla uile na mBallstát eile agus seiceálacha, cigireachtaí agus imscrúduithe a dhéanamh maidir le hoibreoirí iompair de bhóthar atá bunaithe ina gcríoch féin ag comhlíonadh an cheanglais maidir le bunaíocht éifeachtach chobhsaí i mBallstát, maidir le filleadh na feithicle san áireamh.
Cuirtear an comhar riaracháin agus an cúnamh frithpháirteach sin idir údaráis inniúla na mBallstát chun feidhme trí Chóras Faisnéise an Mhargaidh Inmheánaigh (IMI), rud a bunaíodh le Rialachán (AE) Uimh. 1024/2012.