Mistoqsijiet u Tweġibiet
DIKJARAZZJONI TA’ ĊAĦDA TA’ RESPONSABBILTÀ: Dan id-dokument tħejja mis-servizzi tal-Kummissjoni u ma jorbotx lill-Kummissjoni Ewropea. Il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea biss hija kompetenti sabiex tinterpreta b’mod awtorevoli d-dritt tal-Unjoni.
L-Artikolu 5(1) tar-Regolament (KE) Nru 1071/2009 ġie emendat bir-Regolament (UE) 2020/1055.
Ir-regola applikabbli “Sabiex jiġi ssodisfat ir-rekwiżit [li jkun hemm stabbiliment effettiv u stabbli fi Stat Membru] stabbilit fil-punt (a) tal-Artikolu 3(1), fl-Istat Membru ta’ stabbiliment, l-impriża għandha (...) torganizza l-attività tal-flotta tal-vetturi tagħha b’tali mod li jiġi żgurat li l-vetturi li jkunu għad-dispożizzjoni tal-impriża u użati fit-trasport internazzjonali jirritornaw lejn wieħed miċ-ċentri operazzjonali f’dak l-Istat Membru tal-inqas fi żmien tmien ġimgħat wara li jitilqu minn hemm” (l-Artikolu 5(1)(b) tar-Regolament (KE) Nru 1071/2009)
Din ir-regola tapplika għal
- vetturi bil-mutur jew kombinazzjonijiet ta’ vetturi użati għat-trasport internazzjonali ta’ merkanzija f’isem ħaddieħor li jitilqu mill-Istat Membru ta’ stabbiliment, u li huma għad-dispożizzjoni tal-operaturi tat-trasport tal-merkanzija bit-triq skont it-tifsira tal-Artikolu 5 tar-Regolament (KE) Nru 1071/2009 u bħala tali huma rreġistrati jew imqiegħda fiċ-ċirkolazzjoni u awtorizzati biex jintużaw f’konformità mal-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru fejn l-impriża hija stabbilita;
- vetturi bil-mutur mibnija u mgħammra b’tali mod li jkunu adatti għall-ġarr ta’ aktar minn disa’ persuni, inkluż ix-xufier, u maħsuba għal dak l-għan, meta jintużaw għat-trasport internazzjonali ta’ passiġġieri bi ħlas.
Madankollu, fl-applikazzjoni tal-Artikolu 1(4) tar-Regolament (KE) Nru 1071/2009, sakemm ma jkunx previst mod ieħor fil-liġi nazzjonali, din ir-regola ma tapplikax għal impriżi li jeżerċitaw il-professjoni ta’ operatur tat-trasport bit-triq biss permezz ta’:
- fil-każ ta’ operaturi tat-trasport tal-merkanzija bit-triq, vetturi bil-mutur jew kombinazzjonijiet ta’ vetturi, il-massa awtorizzata tagħhom meta jkunu mgħobbija ma taqbiżx it-2.5 tunnellati;
- vetturi użati minn impriżi li jeżerċitaw servizzi ta’ trasport bit-triq tal-passiġġieri għal finijiet mhux kummerċjali jew li għandhom professjoni prinċipali differenti minn dik ta’ operatur tat-trasport bit-triq tal-passiġġieri(1);
- vetturi bil-mutur b'veloċità massima awtorizzata li ma taqbiżx l-40 km fis-siegħa.
(1) Skont ir-Regolament, kwalunkwe trasport bit-triq, għajr trasport b’kiri jew b’kumpens jew għall-kont proprju, li għalih ebda remunerazzjoni diretta jew indiretta ma tiġi riċevuta u li direttament jew indirettament ma jiġġenera ebda dħul għax-xufier tal-vettura jew għal oħrajn, u li ma jkunx hemm rabta ma’ attività professjonali, għandu jitqies bħala trasport esklużivament għal finijiet mhux kummerċjali.
Il-vettura għandha tirritorna f’wieħed miċ-ċentri operazzjonali fl-Istat Membru ta’ stabbiliment tal-impriża li jkollha l-vettura għad-dispożizzjoni tagħha.
L-Istat Membru ta’ stabbiliment jirreferi għall-Istat Membru li fih l-impriża hija stabbilita, irrispettivament minn jekk il-maniġer tat-trasport tagħha joriġinax minn pajjiż ieħor (l-Artikolu 2, il-punt 8 tar-Regolament (KE) Nru 1071/2009). L-Artikolu 5 ta’ dan ir-Regolament jistabbilixxi l-kriterji biex l-operaturi tat-trasport bit-triq ikollhom stabbiliment effettiv u stabbli fi Stat Membru. Huwa wkoll l-Istat Membru li ta lill-impriża l-awtorizzazzjoni biex teżerċita l-professjoni ta’ operatur tat-trasport bit-triq, skont l-Artikolu 11(1) tar-Regolament (KE) Nru 1071/2009.
Ir-rekwiżit ma jiġix issodisfat jekk il-vettura tirritorna lil kwalunkwe fergħa jew sussidjarja fi Stat Membru għajr l-Istat Membru ta’ stabbiliment.
Il-vettura tista’ tirritorna kull darba lejn l-istess ċentru operazzjonali jew lejn ċentru operazzjonali differenti fl-Istat Membru fejn tkun stabbilita l-impriża.
Ir-Regolament ma jispeċifikax it-tul ta’ żmien li għalih jenħtieġ li tirritorna l-vettura, li għalhekk jista’ jkun ta’ perjodu qasir dment li jkun hemm konformità mar-regoli dwar il-ħin tas-sewqan kif stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 561/2006.
Kif spjegat fil-premessa 8 tar-Regolament (UE) 2020/1055, l-operaturi meta jippjanaw ir-ritorn jistgħu jippruvaw jikkombinawh ma’ xi attivitajiet li jridu jitwettqu bħall-manutenzjoni tal-vettura, l-ispezzjoni teknika jew l-operazzjoni tat-trasport li tintemm fl-Istat Membru ta’ stabbiliment sabiex jiġu ottimizzati l-operazzjonijiet.
Barra minn hekk, ir-rekwiżit ta’ ritorn lejn l-Istat Membru ta’ stabbiliment jenħtieġ li ma jirrikjedix li jitwettqu għadd speċifiku ta’ operazzjonijiet fl-Istat Membru ta’ stabbiliment jew li b’xi mod ieħor jillimita l-possibbiltà tal-operaturi li jipprovdu servizzi fis-suq intern kollu. Iċ-ċiklu għal dawn ir-ritorni preferibbilment jenħtieġ li jiġi sinkronizzat mal-obbligu fuq l-impriża tat-trasport fir-Regolament (KE) Nru 561/2006 li torganizza l-operazzjonijiet tagħha b’mod li jippermetti lix-xufier jirritorna d-dar mill-inqas kull erba’ ġimgħat, sabiex iż-żewġ obbligi jkunu jistgħu jiġu ssodisfati permezz tar-ritorn tax-xufier flimkien mal-vettura mill-inqas ma’ kull tieni ċiklu ta’ erba’ ġimgħat.
Ir-Regolament ma jispeċifikax kif il-vettura għandha tirritorna. Għalhekk tista’ tirritorna bi kwalunkwe mezz ieħor ta’ trasport bħal ferrovija, lanċa jew awtotrasportatur, anke għal parti mill-vjaġġ.
Il-vettura jenħtieġ li tiġi rritornata lil wieħed miċ-ċentri operazzjonali tal-impriża fl-Istat Membru ta’ stabbiliment tagħha mill-inqas fi żmien tmien ġimgħat wara li titlaq minn dak l-Istat Membru.
Skont ir-regoli tal-UE dwar il-kalkolu tal-perjodi, id-dati u l-limiti ta’ żmien, il-perjodu globali ta’ 8 ġimgħat imsemmi jibda mit-0:00 tal-jum wara l-ħruġ tal-vettura mill-Istat Membru ta’ stabbiliment u jintemm fi tmiem l-istess jum tat-tmien ġimgħa ta’ wara(1). Il-vettura għandha għalhekk tkun lura f’dan iċ-ċentru operazzjonali jew fi kwalunkwe ċentru operazzjonali ieħor tal-impriża fl-Istat Membru ta’ stabbiliment tagħha, mhux aktar tard mit-23:59 tal-istess jum tal-ġimgħa, 8 ġimgħat wara.
Pereżempju, jekk il-vettura titlaq mill-Istat Membru ta’ stabbiliment fi kwalunkwe ħin nhar it-Tlieta, 29 ta’ Marzu 2022, din għandha tintbagħat lura lejn kwalunkwe ċentru operazzjonali tal-impriża fl-Istat Membru ta’ stabbiliment tagħha sa mhux aktar tard minn tmiem (23:59) l-Erbgħa 25 ta’ Mejju 2022.
(1)Ir-Regolament (KEE, Euratom) Nru 1182/71 tal-Kunsill tat-3 ta’ Ġunju 1971 li jistabbilixxi r-regoli applikabbli għal perjodi, dati u limiti ta’ żmien.
Skont ir-regoli tal-UE dwar il-kalkolu ta’ perjodi, dati u limiti ta’ żmien(1), jekk l-aħħar jum ta’ perjodu espress f’ġimgħat ikun festa pubblika, il-Ħadd jew is-Sibt, il-perjodu jintemm mal-iskadenza tal-aħħar siegħa tal-jum tax-xogħol ta’ wara. Peress li l-obbligu jikkonċerna r-ritorn tal-vettura lejn l-Istat Membru ta’ stabbiliment, huma biss il-btajjel pubbliċi f’dak l-Istat Membru li huma rilevanti.
B’riżultat ta’ dan, jekk il-vettura titlaq miċ-ċentru operazzjonali fi kwalunkwe ħin nhar il-Ġimgħa, 25 ta’ Marzu 2022, il-perjodu ta’ 8 ġimgħat jintemm is-Sibt, 21 ta’ Mejju 2022. Madanakollu, peress li l-aħħar jum ta’ dak il-perjodu huwa s-Sibt, il-perjodu jitqies li jintemm fi 23:59 tal-jum tax-xogħol li jmiss, jiġifieri t-Tnejn, 23 ta' Mejju 2022.
(1)Ir-Regolament (KEE, Euratom) Nru 1182/71 tal-Kunsill tat-3 ta’ Ġunju 1971 li jistabbilixxi r-regoli applikabbli għal perjodi, dati u limiti ta’ żmien.
L-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri fejn tkun stabbilita l-impriża tat-trasport huma meħtieġa jwettqu l-verifiki meħtieġa biex jivverifikaw u jimmonitorjaw il-konformità mar-rekwiżit stabbilit fl-Artikolu 5(1)(b) tar-Regolament (KE) Nru 1071/2009; l-awtoritajiet kompetenti ta’ Stati Membri oħra fejn il-vetturi huma attivi għandhom jivverifikaw ukoll il-konformità ma’ dak ir-rekwiżit. Għal dan l-għan jistgħu jużaw il-mezzi proporzjonati u effettivi kollha biex jivverifikaw il-konformità mal-obbligu. L-impriżi tat-trasport huma meħtieġa jipproduċu evidenza ċara li l-vetturi għad-dispożizzjoni tagħhom jirritornaw f’wieħed miċ-ċentri operazzjonali fl-Istat Membru ta’ stabbiliment tagħhom mill-inqas fi żmien tmien ġimgħat wara li jitilqu mill-Istat Membru. Huma għandhom ikunu jistgħu jużaw kwalunkwe evidenza biex jagħtu prova tal-konformità ma’ dan ir-rekwiżit. Fil-każ ta’ kontroll mal-ġenb tat-triq, jenħtieġ li l-impriża dejjem ikollha l-possibbiltà li turi konformità mal-obbligu fi stadju aktar tard permezz ta’ dokumenti u provi disponibbli fil-bini tal-impriża. L-awtoritajiet rilevanti tal-Istat Membru fejn tkun stabbilita l-impriża tat-trasport iridu jikkooperaw ma’ kwalunkwe awtorità oħra permezz tas-Sistema ta’ Informazzjoni tas-Suq Intern kif indikat fil-Mistoqsija 9. Il-valutazzjoni sħiħa ta’ din l-evidenza ssir mill-awtoritajiet ta’ kontroll tal-Istat Membru fejn l-impriża tkun stabbilita, taħt il-kontroll tal-awtoritajiet ġudizzjarji rilevanti.
Fil-prattika, l-impriżi jistgħu jippreżentaw, fuq talba tal-awtoritajiet, kwalunkwe dokument li juri l-post tal-vettura fil-post ta’ stabbiliment fl-aħħar 8 ġimgħat u/jew kull 8 ġimgħat. Dawn id-dokumenti jistgħu jkunu, pereżempju, rekords tat-takografu jew rosters tax-xogħol tax-xufiera, jew noti ta’ konsenja.
Id-data tat-takografu tista’ tintuża biex turi li vettura partikolari ġiet irritornata lill-Istat Membru fejn l-impriża li tiddisponi minnha hija stabbilita fit-8 ġimgħat ta’ qabel. Għall-vetturi mgħammra b’takografu intelliġenti f’konformità mar-Regolament (UE) Nru 165/2014, id-data tat-takografu tista’ tkompli tintuża biex turi li l-vettura rritornat f’wieħed miċ-ċentri operazzjonali tal-impriża f’dak l-Istat Membru. Il-kontroll tat-takografi jista’ jsir waqt kontrolli mal-ġenb tat-triq jew kontrolli fil-post tan-negozju, u huwa mod affidabbli u effettiv biex tintwera l-konformità mar-regola dwar ir-ritorn tal-vettura.
Fil-każ ta’ kontroll mal-ġenb tat-triq, jenħtieġ li l-impriża dejjem ikollha l-possibbiltà li turi konformità mal-obbligu fi stadju aktar tard permezz ta’ dokumenti u provi disponibbli fil-bini tal-impriża.
Meta d-data disponibbli fil-vettura jew max-xufier ma tkunx biżżejjed biex tiċċertifika l-konformità jew in-nuqqas ta’ konformità mad-dispożizzjonijiet tar-regola tar-ritorn tal-kontroll tal-vettura ta’ konformità mar-ritorn tal-obbligu tal-vettura jenħtieġ li sseħħ permezz ta’ kooperazzjoni bejn l-awtorità ta’ kontroll ta’ Stat Membru fejn l-impriża tkun attiva u l-awtoritajiet kompetenti tal-Istat Membru fejn l-impriża tkun stabbilita.
Tabilħaqq, l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri għandhom l-obbligu skont l-Artikolu 18 tar-Regolament (KE) Nru 1071/2009 li jikkooperaw mill-qrib u li jipprovdu malajr lil xulxin b’assistenza reċiproka u bi kwalunkwe informazzjoni rilevanti oħra sabiex jiġu ffaċilitati l-implimentazzjoni u l-infurzar ta’ dak ir-Regolament. L-awtoritajiet kompetenti ta’ kwalunkwe Stat Membru għandhom b’mod partikolari jwieġbu għal talbiet għal informazzjoni mill-awtoritajiet kompetenti kollha ta’ Stati Membri oħra u jwettqu kontrolli, spezzjonijiet u investigazzjonijiet dwar il-konformità mill-operaturi tat-trasport bit-triq stabbiliti fit-territorju tagħhom mar-rekwiżit ta’ stabbiliment effettiv u stabbli fi Stat Membru, inkluż mar-ritorn tal-vettura.
Din il-kooperazzjoni amministrattiva u l-assistenza reċiproka bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri hija implimentata permezz tas-Sistema ta' Informazzjoni tas-Suq Intern (IMI), stabbilita bir-Regolament (UE) Nru 1024/2012.